پیوند معنایی میان حکایت اصلی و حکایت‌های فرعی در قلعۀ ذات صور مثنوی

نویسنده

چکیده مقاله:

مولانا در مثنوی از اسلوب خاصّ قصّه گویی استفاده کرده است. او در این شیوه، حکایت‌های بسیاری را در دل یک حکایت بزرگ گنجانده و مثل‌ها و حکایتواره‌های بسیاری را با داستان اصلی خود همراه کرده است. آیا او فکر معیّنی را دنبال می‌کرده است، یا آوردن حکایت‌ها فقط بر اثر عملکرد زنجیرۀ تداعی و بدون جهت‌گیری روشنی صورت گرفته است؟ به عبارت دیگر، آیا میان حکایت اصلی و حکایت‌های فرعی، ارتباط معنوی روشنی وجود دارد؟ در این مقاله ضمن بررسی داستان دژ هوش‌ربا یا قلعۀ ذات صور در دفتر ششم مثنوی، کوشیده‌ایم ارتباط معنایی میان حکایت اصلی و حکایت‌های فرعی روشن شود. در این تحلیل از روش تجزیۀ متن به واحدهای معنایی کوچک‌تر و کشف رابطۀ واحدهای معنایی جزئی با معنای اصلی، مطابق روش‌های نقد ساختاری گرمیا ـ منتقد فرانسوی ـ استفاده شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پیوند معنایی میان حکایت اصلی و حکایت های فرعی در قلعۀ ذات صور مثنوی

مولانا در مثنوی از اسلوب خاصّ قصّه گویی استفاده کرده است. او در این شیوه، حکایت های بسیاری را در دل یک حکایت بزرگ گنجانده و مثل ها و حکایتواره های بسیاری را با داستان اصلی خود همراه کرده است. آیا او فکر معیّنی را دنبال می کرده است، یا آوردن حکایت ها فقط بر اثر عملکرد زنجیرۀ تداعی و بدون جهت گیری روشنی صورت گرفته است؟ به عبارت دیگر، آیا میان حکایت اصلی و حکایت های فرعی، ارتباط معنوی روشنی وجود دارد...

متن کامل

ارتباط تفسیر و ساختار حکایت در مثنوی

یکی از مهم­ترین موضوع‌ها در زمینه سبک­شناسی روایت در متون کهن، چگونگی خوانش و تفسیر داستان­های تمثیلی است. ارتباط این موضوع با روایت­شناسی هنگامی روشن می‌شود که با صرف‌نظرکردن از محتوا و پیام تفسیرها، به ارتباط آن با خطوط داستانی توجه کنیم. مقاله حاضر درپی دست­یابی به مهم­ترین شیوه­هایی است که مولوی براساس آنها به تفسیر حکایت­های مثنوی پرداخته است. می­توان گفت ارائه تفسیرها بر محور هم‌نشینی مهم...

متن کامل

رویکرد نشانه- معناشناختی فرآیند مربّع معنایی به مربّع تنشی در حکایت دقوقی مثنوی

نشانه- معناشناسی به عنوان یکی از شیوه‌های نقد ادبی نو، در قالب فرآیندها و در ابعاد مختلفی مطرح می‌شود که یکی از آن‌ها، فرآیند تنشی است. در فرآیند تنشی، بین عناصر نشانه- معنایی، رابطه‌ای به وجود می‌آید که معنا از کم‌رنگ‌ترین تا پُر‌رنگ‌ترین شکل آن، در نوسان است. بر این اساس، در جریان فعّالیت حسّی- ادراکی می‌توان فرایندی را تبیین کرد که مجموع عناصر فضای تنشی، حضور فعّال دارند. شوِش‌گر، با کمک‌گرفتن از...

متن کامل

رویکرد نشانه- معناشناختی فرآیند مربّع معنایی به مربّع تنشی در حکایت دقوقی مثنوی

نشانه- معناشناسی به عنوان یکی از شیوه های نقد ادبی نو، در قالب فرآیندها و در ابعاد مختلفی مطرح می شود که یکی از آن ها، فرآیند تنشی است. در فرآیند تنشی، بین عناصر نشانه- معنایی، رابطه ای به وجود می آید که معنا از کم رنگ ترین تا پُر رنگ ترین شکل آن، در نوسان است. بر این اساس، در جریان فعّالیت حسّی- ادراکی می توان فرایندی را تبیین کرد که مجموع عناصر فضای تنشی، حضور فعّال دارند. شوِش گر، با کمک گرفتن از...

متن کامل

تحلیل گفتمان شخصیتها در حکایتهای مثنوی معنوی

گفتمان از بطن گفت وگو و شرایط حاکم برآن بیرون می آید. مثنوی معنوی به عنوان اثری داستانی از عنصر گفتمان برخوردار است که چگونگی شکل-گیری آن قابل بررسی است. گستردگی جامعـه ی مثنوی به وسعت دنیا از آغاز تا عصر شاعر است که در این اجتماع وسیع علاوه برحق، اشخاص بسیـاری اعم از پیامبران از آدم تا خاتم، خلفا، حاکمان، عارفان، عالمان و ... حضور دارند و هریک گفتمانی منحصربه خود دارند . این پژوهش گفتمان شخصیت...

15 صفحه اول

رویکردهای روان‌درمانبخش مولانا در حکایت پادشاه و کنیزک مثنوی

داستان‌های مثنوی معنوی به‌صورت چندبعدی بیان شده است؛ به‌گونه‌ای که یک داستان آن را از چندین بعد می‌توان تحلیل کرد. یکی از این داستان‌ها، حکایت مشهور پادشاه و کنیزک است. این داستان تاکنون از جوانب مختلفی مانند اخلاق پزشکی و عشق بررسی شده؛ اما به بعد مهم درمان روان‌شناسانة داستان کمتر توجه شده است. به همین سبب در این پژوهش، نگارندگان با بررسی داستان پادشاه و کنیزک، سعی کرده‌اند تا روش‌های درمان ک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره 1

صفحات  39- 58

تاریخ انتشار 2010-09-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023